Diabetescafé Bernhoven: passende zorg die verder kijkt dan de spreekkamer

Passende zorg is meer dan medische behandelingen en consulten. Het vraagt om een bredere kijk op gezondheid, waarin gedrag, omgeving en eigen regie een grote rol spelen. Bij Bernhoven gaan we voor passende zorg. Voor maximale kwaliteit van leven. En dat is voor iedere persoon iets anders. Iedereen is verschillend door zijn eigen behoeftes en zijn huidige levensfase. Bij Bernhoven beslissen de arts en de patiënt samen wat op dat moment het beste past. Een treffend voorbeeld van passende zorg binnen Bernhoven is het Diabetescafé ‘De zoete inval’.

Ons diabetescafé biedt mensen met diabetes mellitus type 1 de mogelijkheid om ervaringen te delen en praktische tips uit te wisselen. Het is een plek waar mensen met diabetes type 1 en zorgverleners uit Bernhoven samenkomen om van elkaar te leren en elkaar te inspireren. Op een informele manier en in een prettige en omgeving op een locatie buiten het ziekenhuis. Het café is een samenwerking tussen Bernhoven en cateraar Hutten. Laatstgenoemde stelt ons de locatie ter beschikking.

Wij geloven erin dat passende zorg begint bij luisteren naar patiënten, dat je meebeweegt met hun behoeften en zorg biedt die verder gaat dan de spreekkamer. Ons diabetescafé bewijst dat dit werkt.

Iedereen is een expert

Diabetes type 1 vraagt 24 uur per dag aandacht en heeft een grote impact op het dagelijkse leven. Diëtist Laura van den Bogaard weet uit ervaring en onderzoek dat patiënten zich daarin vaak alleen voelen. Naast het medische deel is het daarom belangrijk dat tijdens de behandeling ook aandacht is voor eigen regie en zelfmanagement.

Toen wij in het kader van passende zorg de frequentie van medische consulten voor diabetes type 1 verlaagden, gaven mensen aan bang te zijn hierdoor informatie of een vinger aan de pols mis te lopen. Bij doorvraag bleek er vooral behoefte aan ondersteuning en coaching.

Om daar op een passende manier invulling aan te geven én om vragen te kunnen beantwoorden die niet per se thuishoren in een poliklinisch consult, zijn we het diabetescafé gestart. We wilden een plek creëren waar mensen niet alleen medische kennis opdoen, maar vooral van elkaar leren en elkaar ondersteunen. Een plek voor bondgenotencontact, met hun vertrouwde zorgverleners.

In 2023 organiseerden wij het eerste diabetescafé. Inmiddels vindt elk kwartaal een bijeenkomst plaats. Per avond nemen zo’n 60 mensen deel en op de bijbehorende nieuwsbrief is een kleine 300 mensen geabonneerd.

 

Uit onderzoek blijkt dat ons café heel goed aansluit bij de behoeften van deelnemers. In het diabetescafé draait alles om dialoog en eigen regie. Het biedt deelnemers een brede kijk op gezondheid en inzicht in wat zij zelf kunnen doen. We hebben een setting gecreëerd waarin iedereen een expert is en waarin men van elkaar leert. Patiënt en zorgprofessional. Met als bijkomend resultaat dat de consulten die in Bernhoven plaatsvinden, effectiever worden ingevuld: mensen komen vaker met gerichte (hulp)vragen.

Passende zorg in de praktijk: nodig maar ook uitdagend

Bernhoven was in 2014 een van de eerste ziekenhuizen die de beweging maakte naar toen nog ‘zinnige zorg’, nu passende zorg. Dit betekent niet alleen dat wij de zorg efficiënter proberen te organiseren, maar deze vooral afstemmen op wat de patiënt op dat moment nodig heeft.

Het diabetescafé is slechts één van de vele concrete voorbeelden van passende zorg die wij als Bernhoven aan onze patiënten in de regio bieden. Passende zorg zit inmiddels in het DNA van onze organisatie: we kunnen niet anders meer.

Bij de implementatie van passende zorg ervaren wij echter ook knelpunten. Eén van de uitdagingen is de bekostiging van passende zorg binnen de huidige PxQ/DBC- financieringssystematiek. Het huidige systeem van betaling per verrichting is niet altijd bevorderlijk voor passende zorg. Bovendien is er geen vergoeding voor het zogenoemde ‘goede’ gesprek aan het begin van het zorgproces. In dit gesprek brengen we samen met de patiënt de wensen, behoeften en mogelijkheden in kaart. Dat is essentieel voor passende zorg, maar krijgt nu onvoldoende financiële ondersteuning.

Ondanks deze uitdagingen blijven wij passende zorg bieden en juichen wij landelijk de transitie naar passende zorg toe. Waarom? Patiënten zijn erg tevreden, onze medewerkers willen en kunnen niet meer anders en onze zorgkosten stijgen in vergelijking met andere ziekenhuizen minder snel, omdat we bijvoorbeeld samen met de patiënt kiezen om niet te opereren of te behandelen.

Daarnaast zijn we er van overtuigd dat passende zorg ook echt nodig is. De zorgvraag neemt toe. De kosten lopen op en er is steeds minder personeel. Er moet iets gebeuren. Passende zorg kan helpen een ernstig zorginfarct in Nederland te voorkomen.

Bij Bernhoven geloven wij er in dat dit een klus is die we als zorgorganisaties samen met zorgverzekeraars en overheden moeten en kunnen klaren.

Freek Korver en Simone Gielen-Wijffels, raad van bestuur Bernhoven
Laura van den Bogaard, diëtist Bernhoven

 

---

Een serie verhalen

Om het gesprek terug te brengen naar de kern – daar waar patiënt en zorg elkaar ontmoeten – delen onze ziekenhuizen de komende periode verhalen. Deze verhalen belichten wat goed gaat, waar de knelpunten liggen en wat nodig is om de integrale beweging voort te zetten.
Dit is ervaring 7 in de serie. Serie SAZ verhalen – Bernhoven